fbpx





    Blog

    Present Perfect - czas teraźniejszy dokonany - budowa i zastosowanie
    29.08.2024

    Czas Present Perfect w języku angielskim jest jednym z kluczowych czasów i może sprawiać trudności osobom uczącym się języka. W języku polskim nie używamy żadnego odpowiednika czasu Present Perfect, dlatego może on się wydawać skomplikowany i niezrozumiały. Ten artykuł pomoże Ci zrozumieć jego zastosowanie i budowę, tak aby używanie go stało się bezproblemowe i proste.

    Kiedy używamy czasu Present Perfect Simple? – zastosowanie

    1. Aby opisać czynność, która zaczęła się w przeszłości i trwa do teraz:
      • We have known each other since childhood. (Znamy się od dzieciństwa.)
      • I have lived in this city for five years. (Mieszkam w tym mieście od pięciu lat.)
      • She has been a teacher for ten years. (Jest nauczycielką od dziesięciu lat.)
      • He has worked at this company for over two decades. (Pracuje w tej firmie od ponad dwóch dekad.)
    2. Aby mówić o doświadczeniach życiowych, bez określania kiedy dokładnie miały miejsce:
      • Have you ever flown in a helicopter? (Czy kiedykolwiek leciałeś helikopterem?)
      • They have visited many countries. (Odwiedzili wiele krajów.)
      • Have you ever tried sushi? (Próbowałeś kiedyś sushi?)
      • I have never been to Japan. (Nigdy nie byłam w Japonii.)
      • Have you ever eaten a pufferfish? (Jadłeś kiedyś rozdymkę?)
    3. Aby opisać niedawne wydarzenia, które mają wpływ na teraźniejszość:
      • She has just left the office. (Właśnie opuściła biuro.)
      • We have already finished the project. (Już skończyliśmy projekt.)
      • He has recently bought a new car. (Ostatnio kupił nowy samochód.)
      • They have just moved into a new house. (Właśnie przeprowadzili się do nowego domu.)
      • I have broken my leg. (Złamałem nogę.)

    Czas present perfect jest czasem nieokreślonym w przeszłości, oznacza to, że nie możemy podać dokładnego czasu opisywanej sytuacji. Dlatego więc zdanie I have broken my leg two weeks ago jest niepoprawne.

    Dlaczego nie możemy powiedzieć po prostu I broke my leg? Tłumacząc na polski, I broke my leg i I have broken my leg będą brzmieć tak samo – złamałem nogę. Jednakże, używając czasu present perfect, sygnalizujemy odbiorcy, że złamana noga dalej nam dokucza. Na przykład, dalej nas boli, kulejemy lub jest jeszcze w gipsie. Jeśli użyjemy do tego czasu past simple, będzie to oznaczało, że nasza noga jest już w pełni sprawna i złamanie jej w przeszłości nie ma żadnego efektu w teraźniejszości.

    Zapoznaj się także z ofertą naszych kursów Business English w Toruniu.

    Struktura i budowa Present Perfect

    W tym czasie czasowniki regularne będą miały końcówkę –ed lub –d, tak samo jak w czasie przeszłym prostym. Czasowniki nieregularne będą mieć własną III formę czasownika (past participle).

    Zdania twierdzące w czasie Present Perfect Simple

    Budowa zdań twierdzących w czasie Present Perfect jest dość prosta. Składa się z podmiotu, operatora „have” lub „has” oraz czasownika w III formie (past participle).

    Podmiot + have/has + czasownik w III formie

    • I have visited Paris three times. (Odwiedziłem Paryż trzy razy.)
    • She has read this book several times. (Czytała tę książkę kilka razy.)

    Przeczenia w czasie Present Perfect Simple

    Aby stworzyć przeczenie w czasie Present Perfect, dodajemy „not” po „have” lub „has„.

    Podmiot + have/has + not + czasownik w III formie

    • I have not visited Rome yet. (Jeszcze nie odwiedziłem Rzymu.)
    • She has not finished her homework. (Nie skończyła swojego zadania domowego.)
    • They have not been to any concerts this year. (Nie byli na żadnym koncercie w tym roku.)

    Pytania w czasie Present Perfect Simple

    Aby stworzyc pytanie w czasie Present Perfect, musimy użyć inwersji, czyli przestawienia operatora „have” lub „has” na początek zdania.

    Have/Has + podmiot + czasownik w III formie

    • Have you ever tried pizza? (Czy kiedykolwiek próbowałeś pizzę?)
    • Has she finished her project? (Czy skończyła swój projekt?)
    • Have you finished your homework? (Skończyłeś odrabiać pracę domową?)

    Szukasz szkoły językowej? Sprawdź ofertę kursów indywidualnych z języka angielskiego w Toruniu!

    Typowe określenia czasu

    Pewne określniki czasu są często używane z czasem Present Perfect Simple i pomagają wskazać, że czynność ma związek z teraźniejszością:

    • just (dopiero co, właśnie)
      • They have just arrived. (Właśnie przyjechali.)
    • already (już)
      • She has already finished her homework. (Ona już skończyła swoje zadanie domowe.)
    • yet (jeszcze, już)
      • I haven’t finished my homework yet. (Jeszcze nie skończyłem swojego zadania domowego.)
    • ever (kiedykolwiek)
      • Have you ever been to Paris? (Czy kiedykolwiek byłeś w Paryżu?)
    • never (nigdy)
      • I have never eaten sushi. (Nigdy nie jadłem sushi.)
    • recently (ostatnio)
      • She has recently started a new job. (Ona ostatnio zaczęła nową pracę.)
    • lately (ostatnio)
      • I have been feeling tired lately. (Ostatnio czuję się zmęczony.)
    • so far (jak dotąd)
      • We have read three chapters so far. (Jak dotąd przeczytaliśmy trzy rozdziały.)
    • until now (do teraz)
      • I have not seen him until now. (Nie widziałem go aż do teraz.)
    • for (przez)
      • She has been a teacher for ten years. (Jest nauczycielką od dziesięciu lat.)
    • since (od)
      • I have lived here since 2018. (Mieszkam tutaj od 2018 roku.)

    For vs Since

    W czasie Present Perfect często używamy określników czasu „for” i „since”, aby wskazać długość trwania czynności lub moment, od którego czynność się rozpoczęła.

    • For – używamy do wyrażania okresu czasu, czyli jak długo coś trwa:
      • I have lived in this city for five years. (Mieszkam w tym mieście od pięciu lat.)
      • They have been friends for twenty years. (Są przyjaciółmi od dwudziestu lat.)
    • Since – używamy do wyrażania konkretnego momentu w przeszłości, od którego czynność się rozpoczęła.
      • I have lived in this city since 2018. (Mieszkam w tym mieście od 2018 roku.)
      • We have worked together since 2011. (Pracujemy razem od 2011.)

    Present Perfect vs Past Simple

    Często mamy problem z decyzją, jakiego czasu użyć – Present Perfect czy Present Simple?

    Należy pamiętać, że czasu Past Simple używamy gdy mówimy o zakończonej czynności w określonym czasie w przeszłości:

    • I visited Paris last year. (Odwiedziłem Paryż w zeszłym roku.)
    • They saw that movie yesterday. (Widzieli ten film wczoraj.)

    Czasu Present Perfect natomiast używamy w sytuacjach, gdy mówimy o czynnościach, które mają związek z teraźniejszością lub bez określonego czasu:

    • I have visited Paris. (Odwiedziłem Paryż.)
    • They have seen that movie. (Widzieli ten film.)

    Unikaj używania określonego czasu przeszłego z Present Perfect.

    Błędnie: I have visited Paris last year.

    Poprawnie: I visited Paris last year.

    Podsumowanie

    Czas Present Perfect to niezwykle ważny element języka angielskiego. Jego poprawne używanie pozwala określić czynności, które mają związek z teraźniejszością. Pamiętaj o konstrukcji zdań, typowych określnikach czasu i różnicach między Present Perfect a Past Simple.

    Sprawdź także nasz artykuł, gdzie opisujemy czas Present Perfect Continuous.

    Jeśli masz jeszcze jakieś pytania, zapraszamy do kontaktu z lektorami w naszej szkole!